Wie zijn orthopedagogen?

Onder de uitoefening van de klinische orthopedagogiek verstaat men het binnen een wetenschappelijk onderbouwd orthopedagogisch referentiekader gewoonlijk verrichten van autonome handelingen die tot doel hebben de preventie, het onderzoeken, het opsporen, het diagnosticeren, het begeleiden en behandelen van opvoedings-, ontwikkelings-, leer-, gedrags- en emotionele problemen en de psychosociale gevolgen ervan bij kinderen, jongeren of volwassenen en hun context.

Hoe word je orthopedagoog?

Je kan in Vlaanderen en Brussel orthopedagogiek studeren aan drie universiteiten: KU Leuven, UGent en VUB. Studenten volgen een vijfjarige opleiding die bestaat uit 3 bachelorjaren en 2 masterjaren. Er studeren naar schatting jaarlijks een 200-tal orthopedagogen af.

In de opleiding orthopedagogiek ligt de focus op de wetenschappelijke studie van verzwaarde opvoedingssituaties waarbij er afstemmingsproblemen zijn tussen de noden van de opvoedeling en het aanbod van de omgeving. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de situatie van mensen met een handicap, gedrags- of emotionele problemen, leerproblemen of mensen met een verslavingsproblematiek. Er wordt gekeken naar kind-, gezins- en omgevingsaspecten die ervoor kunnen zorgen dat er afstemmingsproblemen ontstaan in opvoeding, onderwijs en begeleiding.

Waar zijn orthopedagogen tewerkgesteld?

Orthopedagogen zijn in verschillende sectoren tewerkgesteld. Vooreerst zijn  orthopedagogen aan de slag binnen de gehandicaptensector waar ze bijvoorbeeld opvoeders en begeleiders ondersteunen in het bieden van een kwaliteitsvol aanbod, het opvolgen van de ontwikkeling en voortgang van personen met een handicap of het ondersteunen van gezinnen met een kind met een beperking. Ten tweede zijn orthopedagogen ook tewerkgesteld binnen de bijzondere jeugdzorg. Zo voorzien ze bijvoorbeeld geschikte opvang of een gepast aanbod voor jongeren die opgroeien in verontrustende opvoedingssituaties. Ten derde hebben  orthopedagogen ook hun plaats  binnen de gezondheidszorg, zoals in revalidatiecentra voor langdurig zieke kinderen of binnen de kinderpsychiatrie. Ze gaan in gesprek met kinderen en jongeren, stellen behandelingsplannen op en bewaren hierbij de band met de ouders en thuisomgeving. Ten vierde werken er ook orthopedagogen in pleegzorg waar ze zowel pleeggezinnen als biologische ouders ondersteunen en begeleiden. Tot slot kan je ook  in het regulier en buitengewoon onderwijs orthopedagogen terugvinden. Ze ondersteunen leerlingen met beperkingen of leerproblemen, en leerkrachten om deze kinderen een gepast aanbod te bieden. Orthopedagogen nemen in deze sectoren ook vaak een leidinggevende functie op.

Interessante links/bronnen

Interessante links waar orthopedagogen informatie kunnen terugvinden

• Opleiding orthopedagogiek KU Leuven (https://ppw.kuleuven.be/)
• Opleiding orthopedagogiek UGent (http://www.ugent.be/pp/nl)

Op 30 juni 2016 keurde het federaal parlement de gewijzigde wet tot de regeling van de geestelijke gezondheidszorgberoepen goed. Een hele mijlpaal voor ons beroep! Dit betekent immers dat klinisch orthopedagogen als volwaardige, autonome beoefenaars van een gezondheidszorgberoep erkend worden. Sinds 1 september 2016 is deze wet officieel van kracht. Op dit moment wordt gewerkt aan de uitvoeringsbesluiten in de Federale Raad, die de concrete vertaalslag vormen voor het werkveld.

Op 22 augustus 2017 werd alvast het adviesrapport van de Hoge Gezondheidszorg inzake klinische orthopedagogiek gepubliceerd. Dit rapport bevat adviezen rond o.a. het wetenschappelijk referentiekader, het competentieprofiel en het opleidingstraject van de klinisch orthopedagoog. Het adviesrapport is een eerstvolgende stap in het concrete realiseren van de erkenning van de klinische orthopedagogiek als geestelijk gezondheidszorgberoep. Het advies werd opgesteld door een werkgroep van academici en vertegenwoordigers uit het werkveld. Dit consensusdocument is van belang voor de werkzaamheden van de Federale Raad rond de uitvoeringsbesluiten.

U kan het adviesrapport terugvinden op de website van de Hoge Gezondheidsraad: https://www.health.belgium.be/nl/advies-9380-klinische-orthopedagogiek

Meer info over de gewijzigde wet tot de regeling van de geestelijke gezondheidszorgberoepen, kan u vinden via onderstaande websites:

• https://www.zorg-en-gezondheid.be/wet-van-4-april-2014-tot-regeling-van-de-geestelijke-gezondheidszorgberoepen
• http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/change_lg.pl?language=nl&la=N&cn=2014040451&table_name=wet
• http://www.etaamb.be/nl/2016024159.html
• https://www.vlaanderen.be/werken/werk-zoeken/werken-in-de-zorgsector/aan-de-slag-als-klinische-orthopedagoog-en-klinisch-psycholoog

VVO vzw heeft in 2016 een deontologische code samengesteld, die u moet onderschrijven wanneer u lid wordt. Het onderschrijven en naleven van de deontologische code vormt binnen de Wet op de Uitvoering van de Gezondheidszorgberoepen immers een belangrijke kwaliteits- en veiligheidsvoorwaarde. De Hoge Gezondheidsraad pleit voor het formuleren van een gemeenschappelijke code voor alle Belgische orthopedagogen in de toekomst. De deontologische code van VVO vormt hiervoor een goed vertrekpunt.

Je wil aan de slag als zelfstandig orthopedagoog, maar hebt geen idee hoe eraan te beginnen? We maakten een handig overzichtsdocument dat onze leden vanaf vandaag op de website kunnen raadplegen. Feedback of aanvullingen op dit document  zijn zeker welkom!

Dit document is niet zichtbaar indien u niet ingelogd bent op de VVO website.

Uit ervaring leerden we dat mutualiteiten erg verschillen op vlak van de terugbetaling van orthopedagogische hulpverlening. Om die reden maakten we, eerder dan een overzicht van de mutualiteiten en hun beleid hierbij, een voorbeeldbrief. Deze kan u gebruiken om de specifieke mutualiteit van uw cliënt aan te spreken om op die manier terugbetaling aan te vragen. Ook hiervoor dient u ingelogd te zijn.

We horen graag wat uw ervaringen hiermee zijn!

Via onderstaande link worden vacatures uit het orthopedagogisch werkveld weergegeven. Deze vacatures zijn niet zichtbaar indien u niet ingelogd bent op de VVO website.

Organisaties en personen die lid van VVO kunnen elektronisch een vacature plaatsen via ‘mijn organisatie’ of ‘mijn profiel’.

Via onderstaande link kan u onze nieuwsbrieven raadplegen.  Via deze weg houden we jullie graag op de hoogte van belangrijke ontwikkelingen in het orthopdagogische veld en van wat er leeft in onze vereniging.  Deze nieuwsbrieven zijn niet zichtbaar indien u niet ingelogd bent op de VVO website.

Via onderstaande link kan u informatie over de gesuperviseerde professionele praktijk terugvinden.

Deze lijst biedt een overzicht van orthopedagogen geregistreerd bij VVO vzw. Geregistreerde orthopedagogen behaalden een masterdiploma orthopedagogiek en onderschreven de deontologische code van VVO vzw.

Wilt u als geregistreerde orthopedagoog ook opgenomen worden in deze lijst? Registreer u dan nu en geef bij registratie aan dat uw naam publiek bekend mag worden gemaakt op deze lijst.